Thursday 1 February 2024

Giorgio Agamben: Η πολιτική συνείδηση σήμερα


Τι ορίζει την πολιτική συνείδηση σήμερα; Μία εύστροφη σύζευξη απάρνησης και ελπίδας. Όταν ο Θεός του τον διατάζει να θυσιάσει τον Ισαάκ στο όρος Μορία, ο Αβραάμ απαρνιέται ανεπιφύλακτα τον γιο του και όμως —όπως τουλάχιστον προτείνει ο Κίρκεγκωρ στο "Φόβος και Τρόμος"— κάπου στην καρδιά του συνεχίζει να πιστεύει (η πίστη, ως γνωστόν, δεν είναι παρά μια μορφή ελπίδας) ότι ο Θεός δεν θα του πάρει τον Ισαάκ, παρόλο που τον απαρνήθηκε διά παντός. Έτσι, στην ακραία κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, ένα διαυγές μυαλό δεν μπορεί παρά να αφήσει στην άκρη έργα, σχέδια ακόμα και την ιδέα μιας πιθανής ευτυχισμένης πολιτικής κοινότητας μεταξύ των ανθρώπων, και ωστόσο, τη στιγμή ακριβώς που την έχει απαρνηθεί, πρέπει ακράδαντα να ελπίζει σε αυτό που χρειάστηκε να ξεγράψει.
Απάρνηση και ελπίδα, ιδέα και απογοήτευση, ο Δον Κιχώτης και ο Σάντσο Πάντσα γίνονται ένα και το αυτό πρόσωπο, αντιφάσκουν και επαληθεύουν ο ένας τον άλλον. Μόνο μια ελπίδα, η οποία, απαλλαγμένη από τις απατηλές βεβαιότητες των δογμάτων και των ιδεολογιών, των εκκλησιών και των κομμάτων, στρέφεται με όλη της τη δύναμη προς αυτό που μόλις κήρυξε αδύνατο, θα μπορέσει να σπάσει την πολιορκία των γεγονότων και, χτυπώντας την κυριαρχία στα πιο αδύνατα σημεία της, να καταλήξει στην επανάκτηση του απροσδόκητου. Και όπως μέσα στην πόλη και στη δημόσια σφαίρα, έτσι και μέσα στο σύθαμπο της ιδιωτικής ύπαρξης, είναι δυνατό να πιστεύουμε και να ελπίζουμε μόνο σε αυτή την ευτυχία που μπορέσαμε να απαρνηθούμε.


Giorgio Agamben, La coscienza politica, oggi,
10.10.2023

Quodlibet

No comments: