Willy Ronis (1910-1999)

Αυτοπροσωπογραφία, 1951

Ήταν ο τελευταίος μιας μεγάλης γενιάς. Ζωντανή μνήμη της γαλλικής σχολής της ανθρωπιστικής φωτογραφίας, συνοδοιπόρος του Doisneau και του Cartier-Bresson. Σε λιγότερο από ένα χρόνο θα έκλεινε τα εκατό. Ο Willy Ronis, άφησε το Σάββατο, 12 Σεπτεμβρίου, την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο μιας λαϊκής συνοικίας του Παρισιού. Όχι μακριά από το διαμέρισμά του, σε μια εργατική πολυκατοικία, εκεί όπου για κάποιους βρισκόταν το σπουδαιότερο φωτογραφικό μουσείο της Γαλλίας –η συλλογή του–, με περισσότερα από 100.000 αρνητικά, που κληροδότησε το 1986 στο Γαλλικό Κράτος.

Το προβηγκιανό Γυμνό, 1949

Παιδί Εβραίων μεταναστών από την Ουκρανία, μπήκε από νωρίς στη βιοπάλη της φωτοδημοσιογραφίας. Ρεπόρτερ και καλλιτέχνης, φωτογράφος της “πλέμπας” κι όχι της γκλαμουριάς, απαθανάτισε με τον φακό του ένα μεταπολεμικό Παρίσι που έγινε εικόνισμα. Με αίσθημα και γνώση, τρυφερότητα και χιούμορ, κατάφερε να αιχμαλωτίσει το ευφρόσυνο αεράκι που κυκλοφορούσε στους δρόμους μιας πόλης που άναβε ξανά τα φώτα της, για να γιορτάσει την απελευθέρωσή της απ’ τα δεσμά της Κατοχής. Είτε φωτογράφιζε διαδηλώσεις του Λαϊκού Μετώπου, είτε τις γάμπες μιας γυναίκας, αυτοσχέδια γλέντια σε καφενεία ή απεργίες στα εργοστάσια της Σιτροέν και τη Ρενώ, ήταν η ίδια η χαρά της ζωής που ανάβλυζε απ’ τις εικόνες του.

Ήταν από αυτούς που θέλησαν να αλλάξουν τον κόσμο, δεν προσκύνησε όμως ποτέ κομματικά ιερατεία. Έδωσε μάχες με εκδοτικά συμφέροντα σε μια εποχή που ο ρεπόρτερ ήταν ανώνυμος χειρώνακτας, χωρίς κανένα δικαίωμα πάνω στο ίδιο του το έργο. Σαν επαγγελματίας έκανε υποχωρήσεις, αλλά όχι συμβιβασμούς. Πλήρωσε το τίμημα διασχίζοντας την έρημο επί 30 χρονια, μετα το ’70.

Η Αρλ τον θυμήθηκε το 2001 αφιερώνοντάς του μια μεγάλη αναδρομική έκθεση. Φέτος ήταν τιμώμενο πρόσωπο. Στα εγκαίνια του φεστιβάλ, τον περασμένο Ιούλιο, χρειάστηκε να τον κουβαλήσουν πάνω στην αναπηρική του πολυθρόνα κι αυτός δεν καμάρωνε παρά για τα παράσημα της Αντίστασης στο στήθος του. Έζησε, εργάστηκε και πέθανε σαν άνθρωπος.

Πλατεία Βαντόμ, Παρίσι, 1947

Το αγόρι με τη μπαγκέτα