Walter Benjamin / Angelus Novus

Angelus Novus
Paul Klee, 1910

Υπάρχει ένας πίνακας του Klee με τον τίτλο Angelus Novus. Παριστάνει έναν άγγελο που μοιάζει έτοιμος να απομακρυνθεί από κάτι στο οποίο έχει καρφώσει το βλέμμα. Τα μάτια του είναι γουρλωμένα, το στόμα του χάσκει, τα φτερά του είναι ανοιχτά. Κάπως έτσι πρέπει να μοιάζει ο Άγγελος της Ιστορίας. Το πρόσωπό του είναι στραμμένο στο παρελθόν. Εκεί όπου στα μάτια μας εμφανίζεται μια αλυσίδα από γεγονότα, εκείνος δεν βλέπει παρά μόνο μια καταστροφή, που δεν σταματά να σωρεύει ερείπια επί ερειπίων, ρίχνοντάς τα στα πόδια του. Θα 'θελε να κοντοσταθεί, να ξυπνήσει τους νεκρούς και να ενώσει τα συντρίμμια. Όμως από τη μεριά του παραδείσου λυσσομανά μια θύελλα που παρασέρνει τα φτερά του, κι ο άγγελος δεν μπορεί πια να τα κλείσει. Η θύελλα αυτή τον σπρώχνει ακατάπαυστα προς το μέλλον που του γυρίζει την πλάτη, ενώ ο σωρός των ερειπίων υψώνεται ως τον ουρανό. Η θύελλα είναι αυτό που εμείς αποκαλούμε πρόοδο.

Aπόσπασμα από το κείμενο του Walter Benjamin, "Θέσεις για την Ιστορία"
Μτφ. Δ. Κ.

Es gibt ein Bild von Klee, das Angelus Novus heißt. Ein Engel ist darauf dargestellt, der aussieht, als wäre er im Begriff, sich von etwas zu entfernen, worauf er starrt. Seine Augen sind aufgerissen, sein Mund ist offen und seine Flügel sind ausgespannt. Der Engel der Geschichte muß so aussehen. Er hat das Antlitz der Vergangenheit zugewandt. Wo eine Kette von Begebenheiten vor uns erscheint, da sieht er eine einzige Katastrophe, die unablässig Trümmer auf Trümmer häuft und sie ihm vor die Füße schleudert. Er möchte wohl verweilen, die Toten wecken und das Zerschlagene zusammenfügen. Aber ein Sturm weht vom Paradiese her, der sich in seinen Flügeln verfangen hat und so stark ist, daß der Engel sie nicht mehr schließen kann. Dieser Sturm treibt ihn unaufhaltsam in die Zukunft, der er den Rücken kehrt, während der Trümmerhaufen vor ihm zum Himmel wächst. Das, was wir den Fortschritt nennen, ist dieser Sturm.

Walter Benjamin, Über den Begriff der Geschichte

Il existe un tableau de Klee qui s'intitule Angelus Novus. Il représente un ange qui semble avoir dessein de s'éloigner de ce à quoi son regard semble rivé. Ses yeux sont écarquillés, sa bouche ouverte, ses ailes déployées. Tel est l'aspect que doit avoir nécessairement l'ange de l'histoire. Il a le visage tourné vers le passé. Où paraît devant nous une suite d'événements, il ne voit qu'une seule et unique catastrophe, qui ne cesse d'amonceler ruines sur ruines et les jette à ses pieds. Il voudrait bien s'attarder, réveiller les morts et rassembler les vaincus. Mais du paradis souffle une tempête qui s'est prise dans ses ailes, si forte que l'ange ne peut plus les refermer. Cette tempête le pousse incessamment vers l'avenir auquel il tourne le dos, cependant que jusqu'au ciel devant lui s'accumulent les ruines. Cette tempête est ce que nous appelons le progrès.

Walter Benjamin, "Thèses sur la philosophie de l'histoire", Denoël, 1971, traduction corrigée.

The painting was bought by Walter Benjamin in 1921
and remained one of his most prized possessions. Benjamin's identification with the image of this angel was profound. He referred to it in several key essays and projects.